فارس/اقلید
اقلید یکی از شهرستان‌ها و مرکز شهرستان اقلید در استان فارس در ایران است. در سرشماری سال 2006، جمعیت آن 49709 نفر در 1497 خانوار بوده است. اقلید در 22 کیلومتری غرب بزرگراه اصفهان و شیراز قرار دارد. جمعیت اقلید حدود 45000 نفر (1390) می باشد. این کوه در نزدیکی رشته کوه زاگرس قرار دارد و یکی از بلندترین ارتفاعات (قله کوه معروف به بل) در بین شهرهای ایران است (2250 متر). همچنین به شهر کویری ابرقو نزدیک است و آن را شهری در مرز کوه مرتفع و کویر کرده است. هوای خشک و سرد دارد و برخی از قله‌های کوهستانی آن در طول سال پوشیده از برف است. این شهر کشاورزی است و محصولات عمده آن گندم، جو، سیب زمینی و میوه هایی مانند انگور، گردو، سیب و گلابی است. جاده اصلی آن بلوار امام خمینی است.
این شهر 7054 کیلومترمربع وسعت دارد و با آباده ، مرودشت، سپیدان، خرمبید همسایه است. رودخانه‌های مهمی به نام‌های سفید، شادکام و گاوگدار در آن وجود دارد که به سرسبزی و تولد طبیعت زیبای منطقه کمک کرده است.
جاذبه های شگفت انگیز اقلید
1.حوضچه دختر گبر
یکی از قدیمی‌ترین سنگ مزارهایی که در ایران باقی مانده، کتیبه دختر گبر است که از جاهای دیدنی استان فارس به شمار می‌رود و در اقلید قرار دارد. این اثر تاریخی به ثبت ملی نیز رسیده است. با سفیران دائم همراه باشید تا بیشتر درباره حوضچه و کتیبه دختر گبر بدانید.
در مرکز شهر اقلید، چند تپه وجود دارد که در تپه دوم امامزاده‌ای قدیمی با گورستانی بزرگ به چشم می‌خورد. پس از پشت سر گذاشتن امامزاده، در دامنه تپه‌ای به نام «تل‌قلات» گودالی دیده می‌شود که به حوضچه دختر گبر مشهور است.
در دوران پیش از اسلام، اقلید شهری آباد و بااهمیت به شمار می‌رفت و در حال حاضر نیز ششمین شهر مرتفع ایران است. در گذشته، جاده شاهی از اقلید می‌گذشت و این شهر در فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران نقش مهمی داشت. در دوران هخامنشیان، اقلید مرکز تربیت اسب جنگی کوروش و گوشه‌ای از شاهنشاهی هخامنشیان محسوب می‌شد.
حوضچه دختر گبر یکی از جاهای دیدنی اقلید و یادمانی از دوره ساسانیان محسوب می‌شود که به‌لحاظ اهمیت تاریخی آن به شناسنامه اقلید نیز معروف است. مردم محلی به این اثر ماندگار «حوض دختر گبر» نیز می‌گویند. این حوضچه در دل سنگ‌های کوه و وسط گودالی به ارتفاع ۳۰ سانتی‌متر با حوضی با عمق کم تراشیده شده است و دو پله دارد.
این مکان ارزشمند تاریخی که نزدیک به دو هزار سال قدمت دارد، به‌خاطر بی‌توجهی مسئولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گمنام و مهجور مانده است. در گذشته، بالای حوض دختر گبر سنگ درپوش‌مانندی قرار داشت و نوشته‌هایی روی آن حک شده بود که در حال حاضر از بین رفته است.
حوضچه دختر گبر در سال ۱۳۵۴ به شماره ۹۳۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
2.باتلاق گور بهرام
باتلاق گور بهرام نام یکی از مناطق تفریحی استان فارس و از جاهای دیدنی اقلید است که در ۵۵ کیلومتری شهر اقلید واقع شده است. مرگ بهرام را بدین‌گونه گفته‌اند که روزی هنگام شکار ناگهان به مردابی رسید و در آن فرو رفته ناپدید شد.
3.تنگ براق
مادر طبیعت بسیار بخشنده است. به هر طرف که نگاه کنید می‌توانید گوشه‌ای از این بخشندگی را ببیند. دریاهای پهناور، دره‌های ژرف، جنگل‌های انبوه، کوهستان‌های سر به فلک کشیده، بیابان‌های شنی، چشمه‌ها و رودهای حیات بخش همه حاصل این بخشندگی هستند. از این میان دره‌ها می‌توانند اغلب این مواهب طبیعی را یک‌جا داشته باشند که همین موضوع سبب ایجاد کشش در میان گردشگران شده است.
یکی از دره‌های شگفت‌انگیز و تماشایی ایران، دره تنگ براق است که در روستایی به همین نام در شهرستان اقلید استان فارس جای دارد. سفیران دائم قصد دارد به این دره سفر کند و شمارا با جلوه‌های بی‌نظیر تنگ براق اقلید آشنا کند.
دره‌ای عمیق را تصور کنید که مملو از درختان سرسبز است و رودخانه‌ای از میان آن عبور می‌کند یا آبشارهایی از صخره‌ها پایین می‌ریزد و چشمه‌ای از دل سنگ‌ها می‌‌جوشد. بی شک چنین مکان شگفت‌انگیزی جاذبه‌ای فوق‌العاده‌ای برای ما انسان‌ها دارد. دره تنگ براق که در میان عموم به اشتباه تنگه براق نیز نامیده می‌شود، با چنین ویژگی‌های وصف ناشدنی می‌تواند مقصدی ایده‌آل برای سفری یک روزه باشد؛ به‌ویژه اینکه هوای خنک دره‌ها در فصل‌های گرم تابستان می‌تواند مأمن امنی برای فرار از گرمای سوزان خورشید باشد. شاید مصرع «آنچه خوبان همه دارند تو تنها داری»، از شهریار تعریفی مناسب برای تنگ براق باشد.
تنگ براق اقلید همانند بهشتی می‌ماند که مظهری زمینی پیدا کرده باشد. این دره یکی از دیدنی‌های روستای تنگ براق است که رود کر که سرچشمه‌ی آن رودخانه‌ی پالنگان است، با عبور از میان آن صخره‌ها را شکافته است و شکاف‌هایی با دیواره‌هایی عمودی به پهنای چهل متر و در حدود صد متر بلندی در کوه به وجود آورده است. علاوه بر این عبور این رود خروشان چهره‌های زیبایی چون آبشاهای، غار، هیولای فیل مانند و حوضچه‌های طبیعی را نیز به این محل هدیه داده است.
ارتفاع این دره از سطح دریا ۱۹۴۰ متر است و ارتفاع دیواره‌های آن در برخی نقاط به ۳۰۰ متر می‌رسد. در دیواره سمت چپ دره یک غار زیبای آهکی وجود دارد که آب به‌صورت قطره قطره از سقف آن به پایین می‌چکد. فضای مرطوب این غار و تنگه موجب رویش خزه‌ها روی صخره‌ها شده است که در کنار پوشش گیاهی و درختی این ناحیه محیطی بسیار زیبا و فرح بخش را پدید آورده‌اند.
4.پدریاچه سد ملاصدرا
سد ملاصدرا یکی از سدهای پرآب استان فارس و از جاهای دیدنی اقلید است و در بالادست سد درودزن واقع شده است. این سد روی رودخانه تنگ براق ایجاد شده است. این دریاچه تقریبا ۹ کیلومتر با تنگ براق فاصله دارد و طی کردن این مسیر ۱۵ دقیقه طول می‌کشد.
5.تفرجگاه قدمگاه اقلید
تفرجگاه قدمگاه چشمه در واقع یک چشمه‌ای پر آب در نزدیکی شهر سده در شهرستان اقلید در میان محلی سرسبز و درختکاری‌شده با درختان کهنسال در دامنه کوه اقامتگاه با آب‌‌و‌هوایی معتدل و مناسب است. این تفرجگاه به‌عنوان یکی از جاذبه های گردشگری اقلید موردتوجه گردشگران است.
6.چشمه بالنگان
چشمه بالنگان یکی از جاذبه های گردشگری اقلید در استان فارس است. این چشمه که یکی از سرچشمه‌های رود کر در نزدیکی روستاهای حاجی‌آباد و آسپاس از بخش سده اقلید واقع است. چشمه بالنگان که از بن کوه بلندی به جوشش می‌آید به طرف صد ملاصدرا راهی می‌شود و از آنجا به طرف سد درودزن و سپس آخرین قرارگاهش دریاچه طشک است.
7.منطقه شکار ممنوع بصیران
منطقه شکار ممنوع بصیران با ۱۵۰ هزار هکتار وسعت، در چهار کیلومتری شرق شهرستان اقليد قرار گرفته است. به‌دلیل وجود گونه‌های نادر گیاهی و جانوری، بصیران از مناطق حفاظت‌شده پراهمیت و از ارزشمندترین زیستگاه‌های حیات‌وحش ایران به‌شمار می‌رود؛ ضمن اینکه یکی از جاذبه های گردشگری اقلیدمحسوب می‌شود. از جمله گونه‌های گیاهی حاضر در منطقه می‌توان به درمنه، انواع گون، خار شتر، کما، علف مار، گلرنگ، تاتوره، میخک، فرفیون، لاله واژگون، شاه تره، کلاغک، پنیرک، لاله، بنفشه و اسپند اشاره کرد. برخی از گونه‌های جانوری ساکن در بصیران نیز شامل کل وبز، قوچ و میش، روباه، آهو، پلنگ، گرگ، خرگوش، تشی، کفتار، شغال و پرندگانی مانند کبک، تیهو، دلیجه، سارگپه معمولی، بحری، بلدرچین، طرقه، چکاوک، دم جنبانک ابلق، سنقر گندمزار و انواع پرندگان مهاجر نظیر درنا، اردک و انواع مرغابی‌سانان می‌شود.
8.روستای آسپاس
آسپاس به معنای دره شیران است گفته می‌شود در روزگار قدیم از دشت آسپاس به عنوان مرکزی برای پرورش اسب‌های مختلف در دوران هخامنشیان مورد استفاده قرار می‌گرفته و طبیعت این منطقه نشان می‌دهد که در گذشته از رونق فراوانی برخوردار بوده است، دشت‌های وسیع رودخانه پر آب، درختان سر سبز، دریاچه‌های زیبا باعث شده تا این مکان در استان فارس به یکی از بهترین منطقه‌ها برای طبیعت گردان تبدیل شود.
9.مسجد جامع اقلید
این مسجد زیبا در شهر اقلید علاوه بر قدمت و تاریخ خود دارای ویژگی‌های خاصی است که آن را نسبت به سایر مساجد ایران متمایز می‌کند و آن دو نهری است که در داخل آن جاری شده و حس خاصی از تلفیق طبیعت و معنویت را به فضای مسجد بخشیده است. معماری مسجد و آثار آن مانند منبر چوبی زیبای کار شده نشان دهنده قدمت و تاریخ غنی این بنا است و آثاری در آن به چشم می‌خورد که متعلق به دوران صفویان است. همچنین وجود چند سنگ تاریخی در دیوارهای مسجد گواه بر این ادعا است که اینجا یکی از مساجد بسیار قدیمی و مهم منطقه بوده است.
10.(تالاب کافتر؛ تالاب شادکام)
کافتر که جز دریاچه‌های آب شیرین و بزرگ منطقه شناخته می‌شود مساحتی در حدود 48 کیلومتر مربع دارد و قرار گرفتن آن بین دامنه کوه‌ها نمای فوق‌العاده را به آن بخشیده است. اگر در فصل مهاجرت پرندگان به این نقطه سری بزنید، پرندگان مهاجر فراوانی را از نزدیک می‌توانید مشاهده کنید. همچنین وضعیت آب شیرین دریاچه شرایط را برای پرورش ماهی‌های کپور و قزل‌آلا فراهم کرده است. آب این تالاب از رودخانه شادکام تامین می‌شود و متاسفانه به دلیل استفاده بی رویه کشاورزان با خسارات جدی مواجه شده است.
11.رودخانه کر
آب‌های که از کوه‌های سید محمد و پالانگری و چند رود کوچک دیگر به هم می‌پیوندند رودخانه‌ای به نام دژکر را تشکیل می‌دهند. این رود از اقلید فارس به مرودشت می‌رود و در نهایت به دریاچه بختگان می‌ریزد و طول آن به 280 کیلومتر می‌رسد. از آب این رودخانه برای تأمین مصارف کشاورزی استان شیراز استفاده می‌شود.
12.دریاچه کافتر اقلید
دریاچه کافتر که برخی آن را آبگیر کافتر نیز می نامند دریاچه ای با عمق کم و پوشیده از گیاهان مختلفی همانند نیزارها است که در نزدیکی روستای کافتر و در دامنه کوه معروف بل قرار گرفته است. این دریاچه که با نام دریاچه شادکام نیز شناخته می شود بر سر راه رودخانه معروف شادکام قرار گرفته و در حدود 24 کیلومتر طول و چیزی در حدود 6 کیلومتر عرض دارد. این دریاچه در ارتفاع 2300 متری از سطح دریاها قرار گرفته و از این حیث یکی از مرتفع ترین دریاچه های ایران است. آب این رودخانه و همچنین جریان آب های سرازیر شده از چشمه سارهای ارتفاعات کوه بل و بارش های فصلی منابع اصلی آب ورودی دریاچه کافتر را تشکیل می دهند.
دریاچه کافتر که دومین دریاچه آب شیرین کشور است در سالهای اخیر به سبب خشکسالی های مکرر و همچنین برداشت غیراصولی از آب دریاچه دچار بحران شده و در فصل تابستان تا مرز خشک شدن کامل پیش رفته و گاهی به چراگاه دام ها تبدیل شده است. وجود علفزارها و نیزارهای وسیع اطراف دریاچه سبب شده تا اطراف این دریاچه مکان مناسبی برای چرا دام های ایلات عشایر استان فارس باشد. این دریاچه یکی از زیستگاه های مهم منطقه برای سکونت پرندگان مهاجر است و از این حیث از اهمیت بالایی برخوردار است. فلامینگو، اردک سردسیر، خوتکا، باکلان، حواصیل و غاز خاکستری تنها برخی از پرندگان مهاجر به سوی این آبگیر زیبا هستند.
علاوه بر این پرندگان، پرندگان دیگری نیز همانند درنا، تیهو، عقاب طلایی و حیواناتی همچون گرگ، روباه، پلنگ، قوچ و میش نیز در کنار این آبگیر ساکن هستند که حیات تمامی این گونهها بسته به خشک شدن دریاچه دچار مخاطرات فراوانی می شود. در روزهای پرآبی این دریاچه آب شیرین محل مناسبی برای پرورش ماهی های از جمله ماهی کپور، آمور و قزل آلاست. هوای مطبوع و خنک و کمی سرد اطراف دریاچه، منظره جذاب علفزارها و چمنزارها در کنار جاذبه هایی همانند امامزاده سید محمد و دو چشمه جوشان معروفش و ارتفاعات کوه بل به همراه یخچال های طبیعی اش سبب شده تا این آبگیر کوچک به یکی از جذاب ترین جاذبه های طبیعی شهرستان اقلید و استان فارس تبدیل شود.
13.چشمه رسول الله
این چشمه که 1300 سال قدمت دارد در بخش جنوبی این شهر قرار گرفته است و به دلیل آنکه حتی در دوران خشک سالی آب این چشمه به هیچ وجه خشک نشده است مردم محلی اعتقاد فراوانی به آن پیدا کرده‌اند و از آب آن برای آبیاری زمین‌های کشاورزی خود استفاده می‌کنند. کم کم به دلیل توجه فراوان مردم و گردشگران به این چشمه ، این منطقه رونق فراوانی یافت و ساخت و سازهای برای تبدیل کردن آن به یک مکان گردشگری عمومی انجام شد و امروزه بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد.
14.کوه بل
موقعیت جغرافیایی کوهستان بل یا سنگ شیر واقع در جنوب شهرستان اقلید به صورت مجموعه قلل ۳۴۰۰ متری در اطراف قله اصلی خودنمایی می‌کند این کوه از جاهای دیدنی اقلید است.
اگر از طبیعت زیبای اقلید لذت بردید جهت سفر به این شهر دیدنی با سفیران دائم در ارتباط باشید
شماره تماس جهت هماهنگی: 07132315864/ 09044115320